‘Het helpt als je weet hoe het spel werkt in Brussel’

Leuk nieuwtje van Politico afgelopen week: hoewel het Verenigd Koninkrijk uit de EU is gestapt, heeft het verreweg het grootste aantal journalisten in Brussel om de EU te verslaan. Met 135 steekt het met kop en schouders boven de schamele negentien van Nederland. Ook België (met 11,5 miljoen inwoners) en Spanje (met 46 miljoen inwoners) hebben er meer, respectievelijk 49 en 131.

Brusselse sportjournalistiek

We belden even met Peter Teffer van Follow The Money, die onderzoek doet naar de uitkomsten van EU-beleid, om te vragen hoe komt dat Nederland zo weinig op Brussel-gefocuste journalisten heeft. Wat blijkt? Er ontbreekt wat nuance in het bericht van Politico. “Deze cijfers zijn gebaseerd op die van de EU-commissie en tellen de personen die geaccrediteerd zijn voor Nederlandse media”, legt Teffer uit. Dus het zegt niks over Nederlandse journalisten die voor niet-Nederlandse media werken. Teffer werkte zelf tussen 2014 en 2019 vanuit Brussel voor het Engelstalige (maar in Belgie geregistreerde) EUObserver.

Nederlandse media hebben nog maar 19 EU-geaccrediteerde journalisten in Brussel, meldt @POLITICOEurope op basis van cijfers Europese Commissie. (Dat is overigens exclusief Nederlanders die voor media uit andere landen werken.) https://t.co/Xb2RJh8fsU pic.twitter.com/806yAyW9jg

— Peter Teffer (@peterteffer) May 29, 2020

Toch is negentien accreditaties voor Nederlandse media wat weinig. Volgens The Atlantic is er bij EU-berichtgeving van nationale media nog altijd te veel een focus op het nationale: winnen of verliezen onze leiders? Dat soort sportjournalistiek kun je gemakkelijk vanuit de redactie in Amsterdam of Hilversum maken. En zou het aantal accreditaties kunnen verklaren.

Nog veel ruimte in Brussel

EU-verslaggeving heeft zo zijn karakteristieke uitdagingen, vertelt Teffer. “Als de Europese Commissie een voorstel opstelt moet het eerst langs de lidstaten voordat het een richtlijn wordt. Dat proces kan jaren duren. Dus wanneer bericht je daar over? Wanneer er een politiek akkoord ligt, is het te laat”. Maar het kan zomaar zijn dat het voorstel, waar je over uitpakt bij de presentatie, na drie jaar een stille dood sterft. “Dan moet je een follow-up schrijven op het stuk dat je maakte toen het voorstel uitkwam. Dat het toch niks is geworden.” Maar of deze uitdagingen direct te maken hebben met de Nederlandse aanwezigheid in Brussel, dat is onduidelijk.

“Het is onder meer door deze uitdagingen van EU-verslaggeving dat een periode in Brussel zo nuttig kan zijn voor aspirerende journalisten. Wie de EU echt goed snapt, heeft inhoudelijk een voorsprong op veel collega’s”, legt Teffer uit. Het bericht van Politico benadrukt dus eigenlijk alleen maar dat er nog veel ruimte is voor aspirerende correspondenten in Brussel. Het is belangrijk dat ze er zitten. De EU is complex en om daar goed verslag van te doen, moet je veel tijd investeren. “Het helpt als je weet hoe het spel tussen de verschillende afdelingen en het ingewikkelde beleidsproces werkt”. Dan kan je volgens Teffer de verhalen brengen, die een redactie in Amsterdam niet ziet.

Lees ook het nieuwe boek van Peter Teffer, ‘Het lijkt Washington wel: Hoe lobbyisten Brussel in hun greep hebben‘