De toekomst van Obama: hoogste rechter of VN secretaris-generaal?

De Amerikaanse verkiezingen zijn in volle gang. Het tijdperk van Obama is praktisch voorbij. Wat gaat de president doen nadat hij zijn spullen uit het Witte Huis heeft verhuisd? Hij volgt waarschijnlijk in de voetstappen van al zijn moderne voorgangers met een Obama stichting die zich inzet op het voortzetten van werk in de belangrijkste onderdelen van zijn presidentschap zoals hervormingen van immigratie en het strafstelsel. George W. Bush, Jimmy Carter en Bill Clinton doen dat allemaal.

Maar afgelopen weken doken er pikante geruchten op. Neemt Obama, de president die het land niet samenbracht maar juist verder verdeelde, zitting in het Amerikaanse Hooggerechtshof? Hillary Clinton leek er deze week in een ontmoeting met kiezers in Iowa op te zinspelen volgens MSNBC:

At a town hall meeting here five days before the Iowa caucuses, a voter asked the Democratic presidential candidate if she would be open to nominating Obama, a former constitutional law professor and president of the Harvard Law Review, to the nation’s highest court. Clinton laughed and marveled that no one had ever asked that question.

“That’s a great idea,” she said, noting that the next president may be able to appoint as many as four justices. “I would certainly take that under advisement. I mean, he is brilliant and he can set forth an argument.”

Als Clinton het al zou overwegen, dan zou het een zeer slechte beslissing zijn van de nieuwe president (als ze het wordt). Hoewel Obama een voormalig hoogleraar staatsrecht is van de Chicago Law School (1992-2004) staat hij bij zijn tegenstanders niet te boek als iemand die zich houdt aan de grondwet. Zijn beleid op het gebied van onder andere immigratie en gezondheidszorg – en de vele beslissingen die hij neemt zonder zegen van het Congress – wordt gezien als on-Amerikaans. Clinton zou veel politiek kapitaal moeten verkwanselen om Obama verkozen te krijgen. En zoveel zal zij – mits gekozen – al niet hebben in het gepolariseerde Washington.

Het leukste gerucht over de toekomst van Obama komt echter van Koeweitse krant Al Jarida. De president zou Ban Ki-Moon willen opvolgen als secretaris-generaal van de Verenigde Naties. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu zou dit achter de schermen proberen tegen te werken. Het is overbodig om te benadrukken, maar dit gerucht wordt met veel plezier overgenomen door conservatieve media in de VS. Al nemen sommigen het met recht ook met een korreltje zout, zoals Breitbart:

It is a spicy rumor that has a little something for everyone: Obama critics are likely to respond in much the same way Netanyahu allegedly did, while Obama fans and Netanyahu critics can fulminate over claims that the Israeli leader is trying to sabotage President Obama’s ambitions. It is not hard to believe that President Obama has at least discussed the possibility of pursuing the Secretary-General’s position. Of course, plausibility is the finest cloth for weaving believable fantasies. If any of what Al Jarida reports is true, independent confirmation should not be long in coming.

Het gerucht van Al Jarida is zonder onafhankelijke bevestiging niet meer dan dat: een gerucht. Maar het was interessant dat Obama tijdens zijn allerlaatste State of The Union (volledige tekst) liet doorschemeren dat er op het gebied van internationale diplomatie nog veel te doen is. Zoals de manier waarop de Verenigde Naties werken anders moet, te beginnen met de Veiligheidsraad waar het systeem van vetorecht ingrijpende acties in brandhaarden en conflictgebieden frustreert.

The Middle East is going through a transformation that will play out for a generation, rooted in conflicts that date back millennia. Economic headwinds are blowing in from a Chinese economy that is in significant transition. Even as their economy severely contracts, Russia is pouring resources in to prop up Ukraine and Syria — client states that they saw slipping away from their orbit. And the international system we built after World War II is now struggling to keep pace with this new reality. It’s up to us, the United States of America, to help remake that system. And to do that well it means that we’ve got to set priorities.

Maar als Obama nu al gefrustreerd is door het tempo waarmee Washington werkt, dan zal de langzame diploamtie bij de VN hem niet veel blijer maken. We moeten dus nog maar zien wat hij doet na januari 2017, behalve zijn grijze haren tellen.