China’s censuur draait op volle toeren
Voor de Chinese overheid is 4 juni altijd een gevoelige datum, en zeker dit jaar. Morgen is het precies 25 jaar geleden dat de studentenopstanden op het Plein van de Hemelse Vrede in Peking uitbraken. Een kolkende massa van een miljoen studenten bezette op 4 juni 1989 het Plein (Chinees: Tiananmen), en riep op tot meer vrijheid in de Chinese Volksrepubliek. Twee dagen later werd de opstand door het leger neergeslagen, met honderden doden als gevolg.
De overheid in China, nog altijd centraal geleid door de Chinese Communistische Partij, oefent zware censuur uit om de herinnering aan die opstand de kop in te drukken. Vroeger onderdrukte de geheime diensten de bevolking direct op straat, maar de laatste jaren vindt de censuur vooral online plaats. De Chinese overheid zet haar strak georganiseerde firewall in, die het omvangrijke internetverkeer in China regelt. Waar zoektermen als ‘Tiananmen Square Massacre’, ‘4 juni’ en ‘Democratie’ nog steeds geblokkeerd worden, nam de Chinese regering vorige week het besluit om de hele service van Google offline te halen.
Arrestaties, controle op straat
Maar op straat is de Chinese controle ook nog steeds voelbaar. Diverse kunstenaars, activisten en oppositieleden werden in de aanloop naar het 25-jarig jubileum gearresteerd. Zo is op de foto die AP-journalist Hélène Franchineau twitterde te zien dat zelfs buitenlanders willekeurig om identificatie wordt gevraagd op het plein. Alles om ervoor te zorgen dat er geen vormen van herdenking plaatsvinden.
Uniformed and plain clothes officers+trucks are canvassing #Muxidi area now and several blocks around. Any form of memorial highly unlikely
— Hélène Franchineau (@Helene_FR) June 3, 2014
Ook voor Chinese journalisten wordt de berichtgeving strikt voorgeschreven, de door de staat gecontroleerde kranten schrijven enkel wat het regime goed uitkomt. De Buitenlandredactie sprak eerder al met een Chinese journaliste over het gebrek persvrijheid – dat zal er deze dagen niet minder op zijn geworden.
Toch zijn er lichtpuntjes. Al staat hun vrijheid onder druk, media die opereren buiten China of in de Speciale Economische Zones als Hong Kong en Shanghai kunnen meer maken. Zo plaatste de Engelstalige South China Morning Post (gevestigd in Hong Kong) deze multimediaproductie die terugblikt op het bloedbad.
