Verkiezingen 2014: ‘Uit rot komt rot’

Wie de komende verkiezingen in Zuid-Afrika niet op het ANC wil stemmen, vanwege de corruptie binnen die partij, krijgt het moeilijk. Zeker als de Democratic Alliance (DA) uit principe afvalt, omdat die partij ‘te blank’ zou zijn.

Wat dan? Het is een dilemma waar veel zwarte Zuid-Afrikanen uit de middenklasse mee worstelen.

De partijen die als meest logische opties overblijven, zijn COPE en EFF. Agang SA van Ramphela Mamphele was ooit ook een mogelijkheid, maar sinds haar flirt met de DA is zij voor velen nog slechts een zwarte cover-up van de blanke elite.

Het probleem is echter dat zowel COPE als EFF voortkomen uit het ANC. COPE ontstond uit een verzameling aanhangers van oud-president Thabo Mbeki die met de komst van de nieuwe ANC-leider Jacob Zuma in 2007 hun macht binnen de partij in zagen verdampen. EFF werd opgericht door ANC-jeugdleider Julius Malema, nadat hij het ANC uit was gezet.

Waarom COPE en EFF nooit een alternatief voor het ANC kunnen zijn
Politieke wetenschappers Prince Mashele en Mzukisi Qobo leggen in hun boek The Fall of the ANC uit waarom deze twee partijen nooit een echt alternatief voor het ANC kunnen vormen. Uit een organisatie die rot is, kunnen zich per definitie alleen onderdelen afsplitsen die ook rot in zich dragen, stellen zij.

COPE is daarvan het beste voorbeeld. De partij was nog niet van het ANC afgesplitst – en had bij de verkiezingen in 2009 met graagte alle proteststemmen binnen geharkt – of zij begon dezelfde zwaktes te vertonen als de partij waaruit zij was voortgekomen. De leiders buitelden over elkaar heen in de ene ruzie na de andere, omdat zij allemaal zoveel mogelijk macht probeerden te verkrijgen en daarmee zeggenschap over zoveel mogelijk financiële middelen.

Interview met Prince Mashele:

Malema en zijn EFF mogen op hun beurt even hard tekeergaan tegen corruptie binnen het ANC, bijna niemand twijfelt eraan dat EFF-leiders zo mogelijk nog corrupter zijn. Malema was voor zijn dertigste al multimiljonair (in euro’s), hoewel hij, zoals Mashele en Qobo terecht opmerken, nooit een baan heeft gehad in zijn leven, afgezien van zijn rol als president van de ANC Jeugdliga dan. Drie keer raden hoe hij aan dat enorme fortuin moet zijn gekomen.

Kleinere alternatieven
Dus moeten ontevreden Zuid-Afrikanen op zoek naar kleinere alternatieven. De ACDP bijvoorbeeld. Maar wie wil daar nu bijhoren? Deze ultra-christelijke partij stelt dat zelfs abortus na verkrachting een zonde is en verboden moet worden. De partij viel Desmond Tutu wild aan toen die een tijdje terug zei dat hij liever niet naar de hemel wilde als daar een homofobe God aan het roer zou staan.

Dan is er nog de UDM. Maar deze partij wordt sterk gezien als een ‘Xhosa-partij’. Andere bevolkingsgroepen zullen daar niet snel op stemmen.

De Inkatha Freedom Party dan? Ook al op sterven na dood, omdat de bejaarde Mangosuthu Buthelezi binnen de Zulu-partij bij uitstek maar geen ruimte wil maken voor jongeren met iets modernere ideeën.

Er is dus, kortom, geen werkelijk alternatief. Dus blijft het ANC aan de macht, tot onvrede van de (zwarte) middenklasse, die politiek gezien nog altijd geen kant op kan. Dus krijgt Zuid-Afrika na 7 mei gewoon weer een president die ooit is aangeklaagd voor maar liefst 700 corruptiemisdaden, maar die tot op heden, met hulp van zijn regeringspartij, de rechtbank heeft weten te omzeilen.