This is Mitt
Voor de mensen die niet geïnteresseerd zijn in Amerikaanse politiek begint de film met een spoiler: Romney verliest de verkiezingen in 2012 en we zien hoe dit besef langzaam maar zeker doordringt tot Mitt en zijn familie. Vanaf dat punt gaan we even terug naar de campagne van 2008 (overigens het minst interessante deel van de documentaire), om vervolgens aan de campagne van 2012 te beginnen.
Waarom probeerde Romney het in 2012 opnieuw, na zijn nederlaag tegen John McCain in 2008? In het begin van de film, als de campagne van 2008 voor Romney voorbij is, zegt iedereen blij te zijn dat het voorbij is. Inlcusief Mitt zelf. Dit was eens, maar nooit weer. De zoons van Romney klagen dat hun vader niet de Republikeinse kandidaat wordt en dat McCain gaat winnen omdat hij ‘de eerstvolgende oude man in de rij’ is. Maar..dat betekent dat hun vader in 2012 de eerstvolgende in de rij is. Dit gaf dan wellicht toch de doorslag om het nog een keer te proberen. Op dat moment, in die scène, denkt iedereen dat Mitts kandidatuur in 2012 onvermijdelijk is.
Mitts houterige, haast robotachtige gedrag tijdens de campagne, maakte het werk van komieken en critici erg makkelijk in 2012. En achter de schermen krijgen we zeker een ander beeld van de Romney’s. Ze zijn losser. Een van zijn zoons geeft ronduit toe dat het leven op de ‘campaign trail’ verschrikkelijk is.
Dat de Romney’s oprecht geloofden in hun missie, en dat het land in hun ogen de verkeerde kant opgaat, blijkt wel uit de vele gesprekken die ze met elkaar voeren. Maar hierin komt ook naar voren in welke mate de Romney’s, die altijd rijk zijn geweest, losgezongen zijn van de werkelijkheid. Op een gegeven moment heeft het gezin het over president Barack Obama, en hoe schadelijk zijn beleid is voor het land, in hun ogen. Ze weten gewoon niet hoe het is om een risico te nemen, om alles te doen om een succes te maken van je bedrijf, zeggen ze over Obama en zijn mensen. Uhm, Mitt, als de familiemiljoenen klaar staan om je op te vangen mocht je onderneming mislukken, zoals bij jou het geval was, kan je niet echt van risico nemen spreken.
In een andere scène praat Romney over zijn vader George: een man die geboren werd in Mexico en naar de Verenigde Staten trok. Hij klom uiteindelijk op tot directeur van de American Motors Corporation, gouverneur van Michigan en deed zelfs een gooi naar het presidentschap. De sprookjesversie van de American Dream. En Mitt erkent dat hij bevoorrecht is, dat hij in zijn leven begon waar zijn vader eindigde: met een enorm fortuin en een voet tussen de deur in de politiek. Het lijkt heel even alsof Romney inziet dat niet iedereen het zo getroffen heeft als hij, en dat sommige mensen in een samenleving nou eenmaal wat meer hulp nodig hebben van de overheid dan anderen. Maar nee. De gedachtegang lijkt te zijn: als mijn vader het kon, kan iedereen het.
Een van de meest memorabele aspecten van de campagne was toch wel hoe Romney’s campagneteam, en de gehele Republikeinse achterban, er van overtuigd was dat de opiniepeilers partijdig waren. Obama werd voorgetrokken, dus de peilingen moesten ‘verbeterd’ worden: de beruchte en hilarische ‘unskewed polls’. En ook Romney’s gezin lijkt, als het einde van de campagne in zicht is, te geloven in deze alternatieve wiskunde.
Maar niet iedereen klampt op het einde vast aan een denkbeeldige strohalm. Het is nota bene Mitt zelf die, als duidelijk begint te worden dat hij verloren heeft, dit als eerste (en enige) erkent. Terwijl de rest van de mensen in de kamer nog gelooft in de nieuwe berekeningen van Karl Rove over de stemmen in Ohio zie je het in Mitts blik en lichaamstaal: hij weet dat het voorbij is.
Tot nieuwe inzichten zal de film niet leiden, zeker niet over hoe de campagne werd gevoerd. Wat jammer is, want het zou zeer interessant zijn geweest om te zien hoe bijvoorbeeld de ramp met het computersysteem Orca tot stand kwam. De staf wilde de documentairemaker er echter niet bij hebben, waardoor de Romney’s zelf als enige onderwerp overbleven.
Het gebrek aan een blik op de rest van de campagne is een gemis, maar de film is zeker de moeite waard. Een huishoudelijke mededeling voor de geïnteresseerden: de film is alleen beschikbaar op Netflix. De online videodienst is echter de eerste maand gratis te proberen dus een buil zul je je aan Mitt niet vallen.