Langzaam richting de afgrond
Zo ongeveer het enige waar de Democraten en Republikeinen het momenteel over eens lijken te zijn is dat ze allebei niet willen dat de overheid gesloten blijft. President Obama. Harry Reid, de Democratische voorzitter van de Senaat. John Boehner, de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. Alledrie hebben ze er de afgelopen week op gehamerd dat dit absoluut niet hun doel was, en dat ze de overheid zo snel mogelijk weer draaiende willen zien.
Je zou haast denken dat de shutdown een onfortuinlijke samenloop van omstandigheden is, die niemand had voorzien en al helemaal niet had gewenst. Uit een verhaal van de New York Times van afgelopen zaterdag komt echter een heel ander beeld naar voren. Politieke actiecomités, de zogenoemde PAC’s, en andere conservatieve organisaties zijn al sinds Obama’s herverkiezing bezig plannen te maken om de zorgwet die bekendstaat als Obamacare de nek om te draaien. En daarvoor moest desnoods de hele overheid op slot, zo schrijft de NYT.
De vraag is nu: hoe valt deze impasse te lossen? De Republikeinen eisten in eerste instantie dat de financiering van Obamacare zou worden geschrapt, of dat de invoering van de wet in ieder geval een jaar zou worden uitgesteld. De shutdown heeft echter helemaal geen gevolgen voor de zorgwet gehad: de online marktplaatsen gingen dinsdag open en sindsdien hebben miljoenen Amerikanen geprobeerd via de websites een verzekering af te sluiten. (Nog niet iedereen had succes, vanwege technische problemen en de grote hoeveelheid verkeer die de sites moesten verwerken, maar dat is een ander verhaal.)
De patstelling in Washington gaat ondertussen al lang niet meer alleen om de shutdown. Uiterlijk 17 oktober moet het schuldenplafond worden verhoogd, anders kunnen de Verenigde Staten niet meer aan hun betalingsverplichtingen voldoen.
John Boehner zei zondag dat hij onder geen beding een ‘clean’ verhoging van het schuldenplafond in stemming zal brengen. Dat wil zeggen, zonder extra voorwaarden zoals bezuinigingen of aanpassingen van Obamacare. En Obama en Reid zeggen wel te willen praten over bezuinigingen, maar niet zolang dit spreekwoordelijke pistool op hun borst wordt gehouden.
Het uitgangspunt van de Republikeinen lijkt te zijn: geef ons wat we willen, of we verhogen het schuldenplafond niet en storten daarmee de wereldeconomie mogelijk in het verderf. Daarmee zeggen ze dus eigenlijk dat het verhogen van het schuldenplafond, waar iedereen bij gebaat is, hun concessie aan de Democraten is.
Maar wat voor concessies willen de Republikeinen dan? Ook daar lijkt nogal wat verwarring over te bestaan. Sommige Republikeinen lijken zelfs geen idee te hebben. Voor afgevaardigde Marlin Stutzman is het inmiddels het een kwestie van gekrenkte eer geworden.
We aren’t going to be disrespected. We have to get something out of this. And I don’t know what that even is.
Maar zijn er dan geen gevolgen voor de dames en heren in Washington? Als een meerderheid van de bevolking in peilingen aangeeft niet te willen dat de overheid dicht blijft vanwege Obamacare, dan zouden de politici die de overheid dicht houden toch moeten vrezen voor de electorale gevolgen? Nou…, nee. Door de manier waarop de districten voor het Huis van Afgevaardigden zijn opgesteld hoeven zeer weinig leden van het Huis van Afgevaardigden wraak van het electoraat te vrezen. Van de 232 zetels die de Republikeinen in handen hebben zijn er 205 ‘safe’: wat er ook gebeurt, het is zeer onwaarschijnlijk dat kiezers een van deze Republikeinen zal inruilen voor een Democraat.
Het is, voor de hele wereld, te hopen dat de komende tien dagen toch een oplossing wordt gevonden. Allerlei experts, van minister van financiën Jack Lew tot IMF-directeur Christine Lagarde, hebben de afgelopen week gewaarschuwd voor de rampzalige gevolgen van het niet-verhogen van het schuldenplafond.
Vooralsnog heeft iedereen zijn hakken in het zand gezet en is er nog geen zicht op een oplossing. Het worden tien hele spannende en onrustige dagen.