|

Daisy de Melker

Ik reed afgelopen weekend langs het vroegere ziekenhuis in Johannesburg waar Daisy de Melker zo’n honderd jaar geleden haar gif verzamelde. Daisy is een urban legend in Johannesburg: een vrouwelijke seriemoordenaar.

Ik hoorde voor het eerst over haar in een rode City Sightseeing bus. Die nam ik begin dit jaar in relatie tot een reisverhaal over Johannesburg.

Daisy is kennelijk zo typerend voor de stad dat toeristen tijdens de één uur durende tour ongeveer tien minuten naar haar verhaal dienen te luisteren.

Dat verbaasde me. Want Daisy is niet direct de voormalige inwoner waar je als stad het meest trots op bent.

Vergiftiging
Daisy trouwde in haar leven met drie mannen. Met de eerste kreeg ze vijf kinderen, van wie er vier al op jonge leeftijd overleden. Alleen de jongste, Rhodes Cecil, bleef in leven. Haar eerste man overlijdt daarna vrij plotseling, gek genoeg nadat zijn vrouw een maaltijd voor hem heeft bereid.

Daisy int een erfenis en hertrouwt al snel weer. Maar ook de tweede man overlijdt een jaar nadat hij met Daisy in het huwelijksbootje is gestapt – nadat hij in het bijzijn van zijn vrouw een biertje heeft gedronken. Opnieuw is er een erfenis voor de arm opgegroeide Daisy.

Daisy trouwt vervolgens weer. Maar opnieuw valt er binnen een jaar een dode. Deze keer betreft het haar enige overgebleven zoon, Rhodes. Hij sterft nadat Daisy een thermoskan koffie voor hem heeft klaargemaakt.

Tegen die tijd beginnen er eindelijk verdenkingen te ontstaan. De lijken van de drie mannen worden opgegraven. Na onderzoek blijkt dat ze zijn vergiftigd met arseen. Daisy wordt veroordeeld en in 1932 opgehangen. Waarschijnlijk is dat de enige reden waarom haar derde man in leven blijft.

Jaarlijkse criminaliteitscijfers
De vraag blijft: waarom moet dit gruwelijke verhaal in een toeristenbus worden verteld? Ik dacht hieraan toen anderhalve week geleden de jaarlijkse criminaliteitscijfers van Zuid-Afrika werden gepubliceerd.

De afgelopen jaren daalde het aantal moorden en pogingen tot moord steeds, maar in 2011–2012 (de statistieken komen een jaar later) stegen beide juist weer aanzienlijk: het aantal moorden met ruim 4 procent, het aantal pogingen tot moord zelfs met ruim 10 procent.

In Zuid-Afrika werden in dat laatst gemeten jaar bijna 17.000 mensen vermoord. Het betekent dat de kans vermoord te worden in dit land ruim tachtig keer hoger is dan in Nederland (gecompenseerd voor het verschil in bevolkingsaantal).

Je zou dus kunnen zeggen dat het verhaal van Daisy simpelweg typerend is voor een land met zo’n hoog moordcijfer. Het is logisch dat één van de bekendste urban legends in de grootste stad van Zuid-Afrika dan ook om een moordenaar draait.

Herkenning
Maar ik denk dat het verder gaat. Ik denk dat het verhaal van Daisy ook nog altijd heel treffend de huidige oorzaken van het moordprobleem verbeeldt.

Denk aan het feit dat Daisy pas na haar derde moord werd gearresteerd. Dat men zegt dat zij tot haar daden werd gedreven door de trauma’s uit haar jeugd – haar jeugdliefde overleed erg jong onder natuurlijke omstandigheden, net als dus haar eerste vier kinderen. Geen excuus voor haar daden, maar wel een mogelijke verklaring voor haar latere psychopathische gedrag.

Daisy was bovendien zelfdestructief: ze vermoordde de mensen het dichtst om haar heen, haar echtgenoten en uiteindelijk zelfs haar kind. En ten slotte draaide het haar volgens velen vooral om geld: ze moordde voor de erfenissen.

Kijk nu eens naar het huidige Zuid-Afrika: een op grote schaal falende politiemacht (nog geen 20 procent van de moorden wordt opgelost), het apartheidstrauma, het grootste aantal kinderverkrachtingen en het meeste huiselijk geweld ter wereld, plus extreme economische ongelijkheid.

Ik denk dat veel inwoners van modern Johannesburg hun stad helaas nog altijd maar al te sterk herkennen in het oude verhaal over Daisy.

Vergelijkbare berichten