Het communisme mag weer in Tsjechië
Het is bijna juli. Dat betekent dat Praag nog meer dan normaal overspoeld gaat worden met toeristen. Zij komen niet alleen voor het Praagse kasteel en de Karelsbrug, maar ook voor het zo tot de verbeelding sprekende communistische verleden van de stad. Het communisme is namelijk best wel cool. En dat vinden tegenwoordig niet alleen meer de toeristen.
Een standaard rondleiding door Praag gaat altijd langs een paar plekken die in het communistische verleden een belangrijke rol hebben gespeeld. Zoals het Wenceslas plein, waar tijdens de Fluwelen Revolutie eind jaren tachtig massale demonstraties plaatvonden en waar eerder, in 1969, de Praagse student Jan Palach zichzelf in brand stak uit protest tegen de Sovjetoverheersing.
Propaganda Pub
Wie behalve het bezoeken van monumenten en gedenkplaatsen ‘echt’ wat van het communisme wil proeven kan bijvoorbeeld terecht in de Propaganda Pub. Deze kroeg is helemaal behangen met propagandaposters uit de Sovjettijd en probeert daarmee oude tijden te doen herleven.
Dat dit niks met het verleden te maken heeft en gewoon een lokkertje is voor toeristen, lijkt me duidelijk. Voor westerse toeristen is het namelijk lastig om een beeld te krijgen van hoe het voor de val van het IJzeren Gordijn geweest moet zijn in dit deel van Europa.
Het gevoel van toen
Toch zijn het niet alleen meer de toeristen die naarstig op zoek zijn het ‘gevoel van toen’. Terwijl in Praag, en de rest van Tsjechië, de fastfoodketens als paddenstoelen uit de grond schieten en de winkelcentra alle grote kleding- en schoenmerken uit ‘het westen’ aanbieden, lijkt er ook onder de Tsjechische bevolking een soort hang naar het verleden te ontstaan.
Bij de senaatsverkiezingen in oktober vorig jaar kwam de de communistische partij KSCM als grote winnaar uit de bus, haalde ruim twintig procent van de stemmen en werd daarmee de tweede partij van het land. De Tsjechen zijn de crisis, werkloosheid en de corruptie zat en velen van hen hebben daarom uit protest op de communisten gestemd.
Communisme mag weer
Niet dat de onderdrukking van het voormalige communistische regime vergeten is, maar in die tijd was je tenminste altijd verzekerd van een baan en waren huizen en het eten goedkoop, is veelal de gedachte.
Dat juist die zo verafschuwde corruptie een erfenis van het communistische verleden is, dat schijnen de meesten vergeten te zijn. Hoe dan ook, communisme mag weer in Tsjechië. Je hoeft je er niet meer voor te schamen. Daar waar de toeristen vooral op zoek gaan naar de ‘communistische beleving’ van vroeger, is het communisme van nu voor veel Tsjechen een uitweg uit de crisis.
