Komt de ‘tweede revolutie’ in Egypte er aan?
Egypte is weer aan het aftellen. Dit keer naar 30 juni. Op die dag is het een jaar geleden dat Mohammed Morsi werd ingezworen als eerste democratisch verkozen president van Egypte.
De politieke beweging Tamarod (Arabisch voor ‘rebel’) heeft 30 juni uitgekozen voor massale protesten tegen de nieuwe regering. Tamarod heeft naar eigen zeggen al 15 miljoen handtekeningen verzameld met hun petitie, die stelt dat Morsi er een dusdanig zooitje van gemaakt heeft dat hij ‘niet langer legitiem’ is als leider van Egypte en dus maar beter op kan stappen. Alle grote oppositiepartijen hebben zich inmiddels achter Tamarod geschaard en ‘word on the street’ is dat 30 juni wel eens het begin van de ‘tweede revolutie’ zou kunnen worden.
De Moslimbroeders hebben aangekondigd vanaf 28 juni een sit-in te organiseren bij het presidentieel paleis en enkele jongerenorganisaties dreigen een dag eerder de boel op te stelten te gaan zetten in de wijk Moqattam.
Olie op het vuur
Morsi zelf gooit wat extra olie op het vuur door halsoverkop een stel nieuwe gouverneurs aan te stellen. Vooral de nieuwe bestuurders van de regio’s Gharbiya en Luxor roepen weerstand op.
In Gharbiya ligt de industriestad Mahalla, waar in 2006 massale stakingen gehouden werden die door velen als beginpunt van de revolutie gezien worden. Als er in Cairo grote demonstraties tegen president Morsi en zijn kornuiten zijn, zijn demonstranten in Gharbiya ofwel al een paar dagen bezig met protesteren, of ze volgen snel. En het gaat er meestal geweldadiger aan toe dan in de hoofdstad. De nieuwe gouverneur van Gharbiya, Ahmed El-Beili, is lid van de Moslimbroederschap. Een directe provocatie, dus.
Gama’a Islamiyya
Adel Asaad El-Khayat, de nieuwe gouverneur van Luxor, is lid van de Gama’a Islamiyya, een moslimfundamentalistische beweging die door de VS en EU als terroristische organisatie beschouwd wordt. In 1997 doodden leden van Gama’a Islamiyya (samen met een andere terroristische beweging) 58 toeristen en 4 Egyptenaren in een van de drukst bezochte faraonische tempels in Luxor.
Het toerisme in de regio lag jarenlang op zijn gat, wat niet best is voor een gebied dat grotendeels leeft van het geld dat toeristen met zich meebrengen. Na de opstand in 2011 staat het toerisme in bijna heel Egypte (met uitzondering van de toeristenoorden in de Sinai) er slecht voor: de toeristenaantallen zijn met ruim dertig procent gedaald. Een gouverneur aanstellen die herinneringen oproept aan de dodelijkste terroristische aanslag in de recente Egyptische geschiedenis is dan misschien niet zo’n goed idee.
Sadat
Gama’a Islamiyya wordt ook verantwoordelijk gehouden voor de moord op de Egyptische president Anwar Sadat in 1981. El-Khayat verdween voor een jaar achter de tralies, al wil dat niet zeggen dat hij ook maar iets met de dood van Sadat te maken had. Vrijwel iedereen die ook maar enigszins gelieerd was aan Gama’a Islamiyya werd destijds opgepakt en zonder proces voor langere tijd opgesloten.
Van de 27 regio’s in Egypte staan er nu 11 onder bewind van de Moslimbroederschap. Zoals verwacht is de weerstand groot en in verschillende steden – waaronder Luxor – wordt alweer druk geprotesteerd. In Cairo is het vooralsnog rustig, hier worden de krachten blijkbaar gespaard voor 30 juni. Of begint het de 27e al?
De komende tijd schrijft journalist en fotografe Ester Meerman vanuit Egypte voor De Buitenlandredactie en The Post Online. Over het laatste nieuws en haar belevenissen en werk in Caïro. Zij blogt al in het Engels op Stories from Cairo. Volg haar op Twitter: @estermeerman.
