Politiek Amerika: ‘Democratie’ in Virginia, among other places
Elke zondag geeft Richard Funnekotter een overzicht van wat er in politiek Amerika speelt. Vandaag de Republikeinen die de kieswet in onder andere Virginia in hun voordeel proberen te manipuleren.
De beëdiging van Barack Obama was afgelopen maandag niet de enige opmerkelijke gebeurtenis. In de staat Virginia bekokstoofden de Republikeinen namelijk een plan waar C. Montgomery Burns trots op zou zijn.
Virginia stemde in 2008 en 2012 bij de presidentsverkiezingen voor de Democratische kandidaat, Barack Obama. In de staatssenaat staan de Republikeinen echter een stuk sterker en ook de gouverneur is een Republikein. Een groep Republikeinen bedacht een oplossing voor hun electorale tegenslagen. In plaats van het winner-takes-all systeem hanteren, waarbij de winnaar van de staat alle dertien kiesmannen krijgt toebedeeld, wil een aantal Republikeinen in Virginia de kiesmannen voortaan per kiesdistrict verdelen. Als dit systeem in 2012 van kracht was geweest had Mitt Romney negen kiesmannen gekregen en Obama de overige vier, terwijl Obama ruim honderdduizend stemmen meer kreeg dan Romney.
Deze groep Republikeinen wil echter eerst de kiesdistricten opnieuw indelen om op die manier een maximaal aantal ‘veilige’ Republikeinse districten te creëren. De reden voor het plan, volgens senator Charles Carrico, een van de initiatiefnemers?
“The last election, constituents were concerned that it didn’t matter what they did, that more densely populated areas were going to outvote them,”
Ja, zo werkt democratie nou eenmaal. De meeste stemmen gelden, dus als jij in een dorpje met een paar honderd inwoners woont, tja. Het is niet meer dan normaal dat een stad met miljoenen inwoners meer te zeggen krijgt dan over het staats- en landsbestuur dan een gehucht in de spreekwoordelijke ‘middle of nowhere’.
De pleitbezorgers van kleine gemeenschappen hebben echter een klein probleem. Zowel de Democraten als de Republikeinen hebben twintig stemmen in de senaat in Virginia. En ook zonder het te vragen kan wel voorspeld worden wat de Democraten van het idee zouden vinden.
Daarom besloten ze te wachten het plan voor de nieuwe districten ter sprake te brengen totdat de de 79-jarige Henry Marsh, Democratisch senator en burgerrechtenicoon, naar Washington was voor de inauguratie om het plan er doorheen te drukken. Oh, en toen de stemming er doorheen was, werd er toen door vergaderd? Nee, de bijeenkomst werd verdaagd – op Martin Luther King Day – ter nagedachtenis van generaal Thomas J. ‘Stonewall’ Jackson, die tijdens de burgeroorlog aan de zijde van de Confederates vocht. Je weet wel, de kant die vocht om slavernij te behouden.
Dat het plan waarschijnlijk niet doorgaat – omdat één Republikeinse senator zijn handen er al vanaf heeft getrokken en ook de procureur-generaal er niets in ziet – is niet eens zo belangrijk. Wat wel belangrijk is dat het hier gaat om een politieke partij, of ten minste een deel van een partij, die – geconfronteerd met een jonger en minder blank electoraat – niet besluit om eens te kijken of haar platform nog wel van deze tijd is. Nee, als minder mensen op je stemmen is de oplossing kennelijk het kiessysteem zo aan te passen dat de stemmen van jouw aanhangers simpelweg zwaarder meetellen. Dat op deze manier, en zo openlijk, wordt geprobeerd zo’n basaal principe van democratisch bestuur aan de kant te zetten is verbijsterend.
Virginia is overigens niet de enige staat waar Republikeinen na twee tegenvallende verkiezingen proberen het kiessysteem te veranderen. Ook in Michigan, Pennsylvania, en Ohio bestaan dergelijke plannen. En enkele prominente Republikeinen, onder wie partijvoorzitter Reince Priebus en gouverneur van Wisconsin Scott Walker, zien er wel wat in. Het matigen van de Republikeinse standpunten zoals veel mensen na de verkiezingsnederlaag voorspelden lijkt daarmee vooralsnog ijdele hoop.
