Samuel Kamugisha, de ambitieuze student
Journalist Meike Plant reisde het afgelopen jaar meerdere malen af naar Oeganda om de persvrijheid en journalistiek in Afrika te onderzoeken. Dit is het eerste deel van een vierluik van portretten van journalisten in Oeganda.
Op het terrein van de Makarere University in Kampala zit de 22-jarige Samuel Kamugisha een boek te lezen op een bankje onder de boom. Hij is te vroeg. Een Oegandees die te vroeg is. Opvallend.
Hij is de derde van acht kinderen, geboren in het westen van Oeganda. Die zie je veel in Kampala, de west-Oegandezen. Hij is de eerste en enige uit de familie die studeert. De familie Kamugisha kan het zich niet veroorloven al hun kinderen naar de universiteit te sturen. Samuel wist dit al van jongs af aan, maar hij moest en zou journalist worden. “Schrijven zit in mijn bloed”, zegt hij.
Naast zijn intelligentie hebben zijn discipline, doorzettingsvermogen en veeleisendheid ervoor gezorgd dat hij kan studeren. Dankzij zijn goede prestaties op de middelbare school financiert de overheid nu zijn studie Journalistiek.
Samuel zit in het derde jaar van zijn studie en krijgt na twee jaar theorie eindelijk meer praktische lessen. Elke dag moet hij wel een artikel inleveren of een item maken. Hij leert zowel schrijven als filmen, ongeacht zijn voorkeur. Veel studenten willen ook geen concrete keus maken. Ze willen vooral zo breed mogelijk opgeleid zijn. Dan kunnen ze zowel bij kranten als bij radio of televisie aan de slag.
Samuel droomt ervan om zijn eigen krant op te richten. “Alle kranten die we nu in Oeganda hebben zijn te sensatiebelust. Ik zou wel een eigen krant willen oprichten, zoiets als The Independent. Diep graven in grote problemen is denk ik de droom van de meeste Journalistiek studenten hier.”
Volgens Samuel is het verschil tussen de journalistiek die hij op de universiteit leert en de journalistiek in de praktijk groot. Hij denkt dat de oorzaak daarvan economisch is. Het heeft te maken met het redactiebeleid en de leiders van de verschillende mediahuizen.
“Kranten publiceren alleen verhalen die verkopen. In Oeganda is het niet de waarheid die verkoopt, maar het zijn de roddels. Op de universiteit leren we dat we de waarheid moeten vertellen, maar in de praktijk doet bijna geen enkele journalist dat. Ze willen alleen hun hongerige magen vullen. Het is problematisch om een balans te vinden tussen het dienen van het publiek en het dienen van de baas.”
Journalisten zijn volgens Samuel bang om ontslagen te worden als ze niet schrijven over wat hun baas van hen vraagt. Door zelf ooit een krant te beginnen hoopt Samuel dit probleem uit de weg te gaan. Hij strijdt voor onafhankelijke en op feiten gebaseerde journalistiek. “Ik wil een journalistieke uitvinder zijn.”
Samuel kijkt op zijn horloge. Hij schrikt, verontschuldigt zich en zet het op een lopen. Zijn volgende les begint zo. Stiptheid en discipline zijn voor hem belangrijke waarden om verder te komen in de journalistiek.
