Freelancen voor expats uh… correspondenten in Tsjechië

Bankmedewerkster: “Wat is uw beroep?”
Ik: “Ik ben journalist.”
Bankmedewerkster: “Voor wie werkt u?”
Ik: “Ik ben freelancer.”

De bankmedewerkster van de Praagse bank waar ik een rekening wil openen – ze heet Petra – kijkt even naar het A3-papiertje dat op haar bureau ligt. Ik kan niet goed zien wat er op staat, maar ik gok dat het een lijst met mogelijke beroepen is.

Petra fronst haar wenkbrauwen. “Zal ik dan aankruisen dat u ondernemer bent”, vraagt ze. Ik knik en bevestig dat ik inderdaad ondernemer ben. Er verschijnt een glimlach op Petra’s gezicht; ze mag het bovenste vakje op het A3-papiertje aankruisen. Dat moet wel goed zijn.

Welk vast maandelijkse inkomen?
Ze vraagt hoeveel geld, Euro’s of Tsjechische Kronen, ik aan maandelijks inkomen heb. Ik begin te blozen. Deze vraag had ik sowieso niet verwacht bij het openen van een simpele privé-rekening en bovendien heb ik mij pas een week geleden gevestigd als freelance correspondent in Praag. Ik begin een onsamenhangend verhaal in gebrekkig Tsjechisch over de gok die ik heb genomen om naar Praag te verhuizen en dat mijn inkomen waarschijnlijk elke maand anders zal zijn. Zeker de eerste maanden.

De glimlach verdwijnt van Petra’s gezicht. Ik vraag of mijn situatie een probleem vormt voor het openen van een rekening. “Nee hoor”, antwoordt ze. “Maar ik stel voor dat we het limiet dat u rood mag staan wat bijstellen.”

Een half uur later sta ik buiten met een dik dossier onder mijn arm met op elke bladzijde een stempel van de bank. Mijn Tsjechische bankrekening is een feit. Bij het afscheid wenste Petra me succes. En ze adviseerde me om te gaan netwerken bij multinationals.

Correspondent in Tsjechië? Nee, je bent een expat
Praag is een stad van expats. Goedverdienende expats die vaak in euro’s worden betaald en huur en bier betalen in Tsjechische kronen. Als je je als buitenlander vestigt in Praag betekent dat dus meestal dat je een dik contract hebt bij een groot bedrijf en dat je naar alle waarschijnlijkheid veel geld gaat verdienen en vooral uitgeven. Samen met andere expats, want die vormen een hechte gemeenschap in de Tsjechische hoofdstad.

Buitenlandse ondernemers in Praag richten zich dus veelal ook op expats. Met succes. Zoals de Nederlandse accountant door wie ik mij liet adviseren over belastingen in Tsjechië. Hij had ‘honderden klanten’. Daar zat geen Tsjech tussen. Ook de accountant vond dat ik eens moest gaan netwerken.

Als niet-Tjechische freelancer, of ‘ondernemer’ wordt er hier van mij verwacht dat ik mij voeg bij de expat-gemeenschap en mijn ‘onderneming’ op hen focus. Dat schijnt succes te garanderen. Het feit dat ik correspondent ben en dus andere doelen én doelgroepen heb, snappen zowel de Tsjechen als de expats niet. Daar valt toch geen goed geld mee te verdienen?

Laura Postma is freelance correspondent Centraal- en Oost-Europa voor Nu.nl en Deutsche Welle. Haar blog is hier te vinden. Twitter: @Laura_Postma.