Turkije: De straat op voor de straathonden
De straathonden van Istanbul horen sinds mensenheugenis bij de stad, net zoals de zes minaretten van de Blauwe Moskee en het deinende water van de Bosporus. Maar nu lopen de straathonden het gevaar om, net als vele andere karakteristieke kenmerken van de stad, meegesleept te worden in de vaart der volkeren, schrijft onze redacteur Tan Tunali.
Het Turkse Ministerie van Bosbouw en Waterbeheer werkt aan een wet die de vele duizenden straathonden uit het centrum van Istanbul moet weren. De wet voorziet in het plan ze onder te brengen in ‘natuurlijkehabitatparken’. Onlangs gingen de bewoners van Istanbul de straat op voor hun honden. “Blijf van onze honden af,” klonk het uit vele honderden solidaire kelen.
De demonstranten vertrouwen het plan niet, omdat De Grote Hondenslachting van 1910 nog altijd in het collectieve geheugen ligt. Toen waren het de Ottomaanse gezagsdragers die de stad hondenvrij wilden maken. Meer dan 60.000 honden werden op het verlaten eiland Sivriada gedumpt, waar ze elkaar van het leven beroofden. “Zoiets zijn ze nu weer van plan. Ze willen de honden buiten het zicht van het publiek afslachten,” zegt Emel Yildiz, filmster en fervent dierenrechtenactivist. Net als vele andere bewoners van Istanbul schotelt Yildiz de straathonden in haar buurt iedere dag vers water en versnaperingen voor.
De autoriteiten probeerden de twijfels afgelopen maand tevergeefs weg te nemen in een persverklaring: “De voorgestelde wet wil dieren laten leven. Het doel is slechte behandeling te voorkomen en particulier hondenbezit te stimuleren.” Het concept ‘huisdier’ bestaat nauwelijks in Turkije. Als traditioneel agrarisch land dat pas sinds de laatste decennia in rap tempo urbaniseert, zijn de Turken gewend aan intens contact met de dieren op het land. Vaak zijn (of waren) mensen in Anatolië voor hun bestaan grotendeels afhankelijk van hun dieren. Die intensieve band is meegenomen naar de stad en dreigt nu van hogerhand verbroken te worden.
De honden zouden niet de eerste zijn die sneuvelen in een gentrificatiegolf die razendsnel om zich heen grijpt. De Turkse regering wil van Istanbul een mondiaal centrum maken en daar horen naast straathonden ook geen zigeuners, prostituees en daklozen thuis. Althans, niet in het centrum. In de wijk Tarlabasi, dichtbij het centrale Taksim-plein, moesten de arme bewoners van verslonsde huizen onlangs hun biezen pakken om plaats te maken voor nieuwe glimmende woningen en hotels. De nouveau riche zal er in trekken. Turkije, dat een eeuwige haat-liefdeverhouding kent met de westerse moderniteit, dreigt nu ook zijn straathonden aan de westerse normen kwijt te raken.
